Igor Guzenko
| |
| Data i miejsce urodzenia |
13 stycznia 1919 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
8 lipca 1982 |
| Zawód, zajęcie | |
| |
Igor Siergiejewicz Guzenko (ros. Игорь Сергеевич Гузенко, ur. 13 stycznia 1919 w Rohaczewie, zm. 8 lipca 1982 w Mississauga) – szyfrant ambasady Związku Radzieckiego w Ottawie.
Igor Guzenko 5 września 1945 opuścił służbę i przekazał Kanadyjczykom 109 dokumentów dotyczących działalności szpiegowskiej Głównego Zarządu Wywiadowczego (GRU) w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych, między innymi na temat wykradania tajemnic nuklearnych i metod osadzania tak zwanych uśpionych szpiegów. Sprawa Guzenki jest czasem traktowana jako zdarzenie rozpoczynające okres zimnej wojny.
Historyk Jack Granatstein stwierdził, że Guzenki była początkiem zimnej wojny dla opinii publicznej, a dziennikarz Robert Fulford oznajmił: Jestem absolutnie pewien, zimna wojna zaczęła się w Ottawie. Także The New York Times był zdania, że działania Guzenki uświadomiły mieszkańcom Ameryki Północnej skalę sowieckiego szpiegostwa i zagrożenia z niego wynikające.
W konsekwencji informacji Guzenki siatka GRU w Kanadzie została rozbita, a szyfry przez niego przekazane umożliwiły rozwój operacji Venona.
Przypisy
- ↑ The Gouzenko Affair , CBC Archives (ang.).
- ↑ Soviet Defector Believed Beginner of Cold War, Toledo Blade, 25 grudnia 1984 (ang.).
- ↑ Granville Hicks, Decline and fall of a Russian idol, The New York Times, 18 lipca 1954 (ang.).
Bibliografia
- Christopher Andrew, Oleg Gordijewski: KGB. Warszawa: Bellona, 1997. ISBN 83-11-08667-2.
- Christopher Andrew, Wasilij Mitrochin: Archiwum Mitrochina, tom I KGB w Europie i na Zachodzie. Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis”, 2009, wydanie II poprawione. ISBN 978-83-7510-348-9.
- Onet.pl: Depesze, które wstrząsnęły światem