_ _    _ _____  ___   __                       
 __      _(_) | _(_)___ / ( _ ) / /_   ___ ___  _ __ ___  
 \ \ /\ / / | |/ / | |_ \ / _ \| '_ \ / __/ _ \| '_ ` _ \ 
  \ V  V /| |   <| |___) | (_) | (_) | (_| (_) | | | | | |
   \_/\_/ |_|_|\_\_|____/ \___/ \___(_)___\___/|_| |_| |_|

Nawahowie

W dzisiejszym artykule zbadamy ekscytujący świat Nawahowie, temat, który przykuł uwagę ludzi w każdym wieku i o każdym pochodzeniu. Od wpływu na społeczeństwo po dzisiejsze znaczenie, Nawahowie wywołał niekończące się debaty, badania i odkrycia, które wzbogaciły nasze zrozumienie tego tematu. Niezależnie od tego, czy pasjonujesz się Nawahowie, czy po prostu chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat, ten artykuł zapewni Ci pełne i aktualne spojrzenie na ten fascynujący temat. Przygotuj się na zanurzenie się w świecie Nawahowie i odkryj wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Nawahowie
Naabeehó Dine'é
Ilustracja
Populacja

399 494 (2021)

Miejsce zamieszkania

Stany Zjednoczone (Południowy Zachód)

Język

nawaho, angielski

Religia

chrześcijaństwo, pejotyzm

Mapa grupy etnicznej
Multimedia w Wikimedia Commons
Nawahowie
Hogan – chata typowa dla Indian Nawaho

Nawahowie, Nawaho (ang. Navajo Nation, w nawaho Naabeehó Dine'é) – największa grupa etniczna Indian Ameryki Północnej w Stanach Zjednoczonych, licząca w 2021 roku 399 494 osoby.

Najwięcej z nich (około 173 tys.) zamieszkuje rezerwat położony na terenie stanów Arizona, Nowy Meksyk oraz Utah. Rezerwat Navajo Nation ma powierzchnię ponad 70 000 km², czyli porównywalną np. do powierzchni Czech. Diné Bikéyah, czyli Kraj Nawahów jest większy niż 10 z 50 stanów USA. Siedziba władz Kraju Nawaho znajduje się w Window Rock.

Historia

W 1923 roku (jeszcze przed przyznaniem wszystkim tubylczym Amerykanom w 1924 roku obywatelstwa USA i przed uchwaleniem w 1934 roku obowiązującej do dziś ustawy o reorganizacji Indian), Nawahowie powołali za zgodą Komisarza do spraw Indian i Biura do spraw Indian władze samorządowe (radę plemienną), które odpowiadają za wszystkie sprawy na terenie rezerwatu. Było to konieczne m.in. w związku ze zmianami tradycyjnego stylu życia (opartego m.in. na chowie owiec) oraz odkryciem na pustynnych indiańskich terenach Południowego Zachodu złóż ropy naftowej, węgla i innych surowców naturalnych – za ich eksploatację Nawahowie pobierają odtąd od koncernów górniczych opłaty z tytułu dzierżawy, finansując własne inwestycje i rozwój plemienia. Od 1991 roku rząd Nawahów zachowuje trójpodział władzy i jest największym oraz najbardziej złożonym tubylczym samorządem w Stanach Zjednoczonych.

Podczas II wojny światowej meldunki kodowane przez szyfrantów z plemienia Nawahów (około 450), a także Indian z kilku innych plemion, za pomocą nieznanego Japończykom własnego języka pozwoliły Amerykanom na zachowanie tajności kluczowych operacji wojskowych na Pacyfiku. W 1982 roku prezydent Ronald Reagan ustanowił z tego powodu 14 sierpnia Dniem Nawajskiego Szyfranta (ang. Navajo Code Talkers Day), a w 2001 roku George W. Bush przyznał złote i srebrne Medale Kongresu grupie kilkudziesięciu tubylczych weteranów-szyfrantów (głównie Nawahów).

Liczebność

Według danych U.S. Census Bureau podczas spisu powszechnego w 2000 roku 269 202 obywateli USA zadeklarowało, że ma pochodzenie wyłącznie Nawaho, zaś 298 197 oświadczyło, że ma pochodzenie wyłącznie lub między innymi Nawaho.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Arlyssa Becenti, Diné enrolled population increases to 399,494, „Navajo Times”, 26 kwietnia 2021 (ang.).
  2. ↑ Barry M. Pritzker: A Native American Encyclopedia, s. 51.
  3. ↑ Navajo Nation Council. . (ang.).
  4. ↑ Język, który stał się bronią dostęp 16.05.2010.

Bibliografia

  • Barry Pritzker, A Native American Encyclopedia: History, Culture, and People, Barry Pritzker, Oxford: Oxford University Press, 2000, ISBN 0-19-513877-5, OCLC 42683042.

Linki zewnętrzne

Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot