Staw Koziorożca
 Staw Koziorożca, widok od strony ulicy Obrońców Pokoju | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Lokalizacja | |
| Wysokość lustra |
106,1 m n.p.m. |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
2,0643 ha |
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Długość linii brzegowej |
1099 m |
| Objętość |
70,8 tys. m³ |
| Hydrologia | |
| Rodzaj jeziora | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°12′34″N 20°54′42″E/52,209444 20,911667
| |
Staw Koziorożca lub Staw Północny – staw w Warszawie, w dzielnicy Włochy, o powierzchni ponad 2 ha.
Położenie i charakterystyka
Staw leży po lewej stronie Wisły, w Warszawie, w dzielnicy Włochy, w rejonie osiedla Nowe Włochy, w pobliżu ulic: Koziorożca, Rybnickiej, Globusowej, Zdobniczej, Obrońców Pokoju i Łuki Wielkie. Jest częścią Parku Staw Koziorożca o powierzchni 4,71 ha. Park ten graniczy z Parkiem Kombatantów. Staw ma urozmaiconą linię brzegową. Obecna jego wielkość wynika z jego połączenia z mniejszą glinianką – w miejscu byłej grobli znajduje się obecnie mostek nad stawem.
Zgodnie z ustaleniami w ramach Programu Ochrony Środowiska dla m. st. Warszawy na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r. staw położony jest na wysoczyźnie i zasilany jest stale wodami podziemnymi. Staw jest bezodpływowy. Powierzchnia zbiornika wodnego wynosi 2,0643 hektara. Według innego źródła jest to 2,687 ha. Średnia głębokość wynosi 2,65 m (lub 2,63 m), a maksymalna 6 m. Długość linii brzegowej to 1099 m, a pojemność 70,8 tys. m³. Nachylenie skarp brzegów waha się w przedziale od 1:5 do 1:0,5. Według numerycznego modelu terenu udostępnionego przez Geoportal lustro wody znajduje się na wysokości 106,1 m n.p.m.
Staw leży na Równinie Warszawskiej, w strefie wododziału Bzury i bezpośredniej zlewni Wisły. Uchodzi do niego 5 kanałów deszczowych odprowadzających wodę z okolicznych osiedli, brak jest odpływu. Całkowita powierzchnia zlewni akwenu wraz z jego terenem wynosi 63,32 ha. Granice jej obszaru stanowią na północy i południu nasypy kolejowe, na wschodzie ulice Globusowa i Dźwigowa, a na zachodzie ulice Tumska i Rybnicka. Udział powierzchni nieprzepuszczalnych wynosi 43%. Otoczenie stanowi teren silnie zurbanizowany, zabudowa willowa, występuje także duża liczba drzew.
Historia
Staw jest glinianką. Powstał w wyniku zalania wodą wyrobiska gliny, którego eksploatacja zakończyła się przed II wojną światową. Pierwsza cegielnia powstała we Włochach z inicjatywy Koelichenów w 1842 r., a wraz z jej utworzeniem rozpoczęto wydobywanie surowca. Potem powstawały kolejne cegielnie i wielokrotnie zmieniano ich lokalizację. Pozostałością po tym procesie są także Glinianki Cietrzewia.
Zbiornik wodny wcześniej nosił nazwę Kilcheniak od nazwiska ostatnich właścicieli majątku Włochy – Koelichenów.
Przyroda
Zgodnie z badaniem z 2004 roku na terenie zbiornika wodnego i w jego okolicach stwierdzono występowanie następujących gatunków ptaków: czernica, łyska i kaczka krzyżówka. Stwierdzono także obecność mewy pospolitej i mewy śmieszki. Na terenie stawu występuje bogata roślinność wodna, co świadczy o wysokim poziomie czystości m.in. osoka aloesowata. Spotkać można także: pałkę szerokolistną, trzcinę zwyczajną i wierzbę białą. Powierzchnia zajęta przez roślinność stanowi ok. 7% akwenu, przy czym największe skupiska znajdują się wzdłuż wschodniego brzegu.
Przypisy
- ↑ a b Robert Gawkowski: Moja Dzielnica Włochy, historia Włoch i Okęcia. Warszawa: Urząd Dzielnicy Włochy m.st. Warszawy, 2010, s. 177. ISBN 978-83-928365-1-3. . (pol.).
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 201247
- ↑ a b Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Geoportal Krajowy .
- ↑ a b Rada m.st. Warszawy: ZAŁĄCZNIK TEKSTOWY I TABELARYCZNY DO PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY na lata 2009–2012 z uwzględnieniem perspektywy do 2016 r.. bip.warszawa.pl, 21 października 2010 r.. . (pol.).
- ↑ a b c Weseła Wojnarowicz, Paweł Gnieszawa-Słodkowski, Dzielnica Włochy. Parki, zieleńce, zabytki..., Warszawa: Urząd Dzielnicy Włochy m.st. Warszawy, 2012, s. 18, ISBN 978-83-928365-4-4 (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j Szczepan L. Dąbkowski, Mariusz Rydałowski, Paweł Szymczuk, Miejski staw bezodpływowy jako odbiornik ścieków deszczowych (na przykładzie Stawu Koziorożca w warszawskiej dzielnicy Włochy), „Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie” (2013 (VII–IX). T. 13. Z. 3 (43)), Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, 2013, s. 23–40, ISSN 1642-8145 .
- ↑ Zbiorniki wodne. Urząd Dzielnicy Włochy m. st. Warszawy - Serwis (PL). . . (pol.).
- ↑ Park ze Stawem Koziorożca. Urząd Dzielnicy Włochy m. st. Warszawy - Serwis (PL). . . (pol.).
- ↑ a b Włochy - historia na wyciągnięcie ręki. Urząd Dzielnicy Włochy m. st. Warszawy - Serwis (PL). . . (pol.).
- ↑ Historia. Urząd Dzielnicy Włochy m. st. Warszawy - Serwis (PL). . . (pol.).
- ↑ Parki i tereny zielone, Park Kombatantów. Urząd Dzielnicy Włochy m. st. Warszawy - Serwis (PL). . . (pol.).
- ↑ Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy - Załącznik nr II.7. Biuro Naczelnego Architekta Miasta, 2004. . . (pol.).
- ↑ Grzegorz Węcławowicz, Janusz Księżak, Andrzej Jarosz, Przemysław Śleszyński: Atlas Warszawy, Zeszyt 8, Ptaki Warszawy 1962-2000. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 2001, s. 45, 46. ISBN 83-87954-95-0.