_ _    _ _____  ___   __                       
 __      _(_) | _(_)___ / ( _ ) / /_   ___ ___  _ __ ___  
 \ \ /\ / / | |/ / | |_ \ / _ \| '_ \ / __/ _ \| '_ ` _ \ 
  \ V  V /| |   <| |___) | (_) | (_) | (_| (_) | | | | | |
   \_/\_/ |_|_|\_\_|____/ \___/ \___(_)___\___/|_| |_| |_|

Towarzysz

W dzisiejszym świecie Towarzysz jest tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu wielu różnych osób. Niezależnie od tego, czy ze względu na wpływ na społeczeństwo, znaczenie historyczne czy znaczenie współczesne, Towarzysz stał się tematem, który nie pozostawia nikogo obojętnym. Od początków do dzisiejszego wpływu Towarzysz był przedmiotem dogłębnej analizy prowadzonej przez ekspertów z różnych dziedzin, którzy starali się lepiej zrozumieć jego naturę i wpływ w różnych obszarach. W tym artykule zbadamy niektóre z najważniejszych aspektów Towarzysz i jego znaczenie w dzisiejszym świecie.
Tablica dedykowana członków Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej, towarzyszowi Stefanowi Okrzei na fasadzie budynku przy ul. Ogrodowej 39/41 w Warszawie

Towarzysz – słowo oznaczające kolegę, przyjaciela lub sojusznika. W dawnej Polsce wyraz ten posiadał szczególne znaczenie w kontekście wojskowym i oznaczał członka towarzystwa, żołnierza - szlachcica równego pod względem statusu społecznego innym żołnierzom o pochodzeniu szlacheckim oraz przełożonym - w tym także zamożnym magnatom. W miarę upływu czasu słowo zyskało nowe znaczenia związane z popularyzacją idei demokratycznych i egalitarnych oraz rozwojem masowych ruchów politycznych. Popularyzację w życiu publicznym wyrazów podkreślających zerwanie z przywilejami stanowymi i akcentujących równość wszystkich członków społeczeństwa należy wiązać z rewolucją francuską (1789–1799), gdy wszystkich ludzi tytułowano „obywatel” lub „obywatelka” (odpowiednio fr. citoyen lub citoyenne), zamiast zwyczajowego zwracania się z zachowaniem określenia statusu danej osoby. Wyraz towarzysz upowszechnił się wraz z powstaniem i szerzeniem się idei socjalizmu w XIX wieku, przyjął się jako egalitarny sposób zwracania się do siebie członków i sympatyków lewicy. Wraz z rewolucją październikową (1917) słowo „towarzysz” (ros. товарищ) zostało przyjęte powszechnie jako określenie komunisty. Od tej pory określenie to kojarzone jest głównie z komunizmem.

W Polsce wyraz „towarzysz” zyskał nowe znaczenie wraz upowszechnieniem się idei socjalizmu na przełomie XIX i XX wieku, szczególnie w okresie nasilenia ruchu robotniczego na początku XX wieku. Od tej pory przylgnęło do polskich socjalistów i komunistów, a od powstania Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej było stosowane powszechnie przez członków Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, w tym przez przedstawicieli władz państwowych i administracyjnych. W oficjalnych relacjach poza PZPR używano wyrazów obywatel i obywatelka, terminy te obowiązywały także w Ludowym Wojsku Polskim i Milicji Obywatelskiej.

Inne języki

  • ang. comrade – w Stanach Zjednoczonych w odniesieniu do komunistów, w Wielkiej Brytanii stosowany zwyczajowo w partii laburzystów
  • arab. ‏رفيق‎ (rafik) – oznacza towarzysza u komunistów i w partii Baas, zarówno w Syrii, Iraku i innych krajach;
  • chiń. 同志; pinyin tóng zhì – oznacza człowieka o tym samym światopoglądzie, celach i ambicjach, stosowane nie tylko z nastaniem Chińskiej Republiki Ludowej, ale także w Kuomintangu; obecnie określenie stosowane rzadziej w związku z urynkowieniem chińskiej gospodarki, w ostatnich latach w Hongkongu słowem 同志 o podobnym znaczeniu zaczęto określać osoby homoseksualne oraz żyjące w komunach;
  • czeski soudruh, słowo kamarád oznacza przyjaciela
  • fr. camarade;
  • niderlandzki kameraad, słowo to oznacza nie tylko towarzysza komunistę; używane jest również na określenie czyjegoś przyjaciela
  • kor. 동무 (tongmu) oznacza przyjaciela, ale w Korei Północnej rozumiane jest jako „współbojownik o rewolucję” i z tego powodu w Korei Południowej unika się stosowania tego słowa, zastępując go słowem 친구 (ch’ingu), które także oznacza przyjaciela.
  • hiszpański compañero / compañera to odpowiednik towarzysza, camarada oznacza kompana lub przyjaciela, ale też związane jest z tradycja komunistyczną; w krajach Ameryki Łacińskiej przyjęta jest forma compañero / compañera;
  • w języku niemieckim słowo występuje w dwóch formach. Pierwsza forma to Kamerad stosowane jest w wojsku i straży pożarnej, podobnie stosowany jest zwrot Klassenkamerad na określenie ucznia z tej samej klasy. Druga forma to Genosse, stosowane wśród członków SPD i KPD. Członkowie partii nazistowskiej stosowali między sobą zwrot Parteigenosse (towarzysz partyjny), zaś obywatele krwi niemieckiej zwani byli przez nazistów Volksgenossen, czyli „towarzysze narodowi”.
  • portugalski camarada to określenie komunistów, także stosowane w armii i ruchach nacjonalistycznych;
  • ros. товарищ, znaczenie podobne jak w Polsce w odniesieniu do komunistów, socjalistów, a także jako zwrot poprzedzający rangę w siłach zbrojnych Rosji i Białorusi;
  • rumuński camarad oznacza towarzysza broni (sojusznika), tovarăṣ to słowo o znaczeniu i brzmieniu podobnym jak w języku rosyjskim
  • słowacki súdruh oznacza towarzysza, kamarát przyjaciela
  • słoweński tovariš to słowo z języka rosyjskiego o podobnym brzmieniu i znaczeniu
  • szw. kamrat oznacza przyjaciela, towarzysza w sensie politycznym, ale także współpracownika (szw. arbetskamrat) czy ucznia z tej samej klasy (klasskamrat lub skolkamrat)
  • turecki yoldaş dosłownie oznacza towarzysza podróży, zostało przyjęte też przez komunistów, jednak na skutek represji praktycznie zanikło;
  • węgierski elvtárs, stosowane wyłącznie przez komunistów;
  • wł. compagno oznacza kolegę lub kompana w sensie politycznym i nie tylko; camerata to określenie współlokatora wprowadzone przez faszystów.

Przypisy

  1. ↑ Zygmunt Gloger, Towarzysz, Encyklopedia staropolska t. IV .
Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot