_ _    _ _____  ___   __                       
 __      _(_) | _(_)___ / ( _ ) / /_   ___ ___  _ __ ___  
 \ \ /\ / / | |/ / | |_ \ / _ \| '_ \ / __/ _ \| '_ ` _ \ 
  \ V  V /| |   <| |___) | (_) | (_) | (_| (_) | | | | | |
   \_/\_/ |_|_|\_\_|____/ \___/ \___(_)___\___/|_| |_| |_|

Havuç

Günümüz dünyasında Havuç büyük önem ve ilgi duyulan bir konu haline geldi. Toplum üzerindeki etkisi, popüler kültür üzerindeki etkisi veya profesyonel alandaki önemi nedeniyle Havuç tartışma ve ihtilaf yaratmaya devam eden bir konudur. Tarih boyunca Havuç çalışma ve araştırmalara konu olmuş ve farklı alanlardaki etkisi gözden kaçmamıştır. Bu makalede, kökeni ve evriminden bugünkü önemine kadar Havuç ile ilgili farklı yönleri inceleyeceğiz. Ayrıca Havuç'i iyice anlamanın önemini ve yaşamlarımız üzerindeki etkisini tartışacağız.
Havuç
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Klad Angiosperms
(Kapalı tohumlular)
Klad Eudicots
(İki çenekliler)
Klad Core eudicots
Klad Asterids
Klad Euasterids II
Takım: Apiales
Familya: Apiaceae
(Maydanozgiller)
Cins: Daucus
Tür: D. carota
İkili adlandırma
Daucus carota
L.

Havuç (Daucus carota), maydanozgiller (Apiaceae) familyasından, koni biçimindeki etli kökü için sebze olarak yetiştirilen iki yıllık otsu bir kültür bitkisi.

Türkçede yörelere göre gelinparmağı, pürçüklü, balkamış, deper otu, yerebatan, yer otu, yerekaçan, kızıl ot gibi değişik isimlerle kullanılır.

Yayılımı

Hem yazılı tarih hem de moleküler genetik araştırmalar havucun Orta Asya kökenli olduğunu göstermektedir. Akdeniz ülkelerinde, Afrika'da, Avustralya'da, Yeni Zelanda'da ve Amerika'da çok yaygın olan bir sebzedir. 60 kadar türü bilinmektedir [kaynak belirtilmeli].

Besin değeri

Havucun %85’ten fazlası sudan oluşur. Yaklaşık %10’u lif ve şeker, kalan kısmı az miktarda yağ, protein, vitamin ve minerallerdir. İçeriğinde A vitamini öncülü karotenoidler, B3, B6, C ve K vitaminleri ve folik asit bulunur. Havucun rengi içinde bulunan karotenoidin türüyle ilgilidir. Genellikle bilinen turuncu havuçta ß-karoten (beta karoten) bulunur. ß-karoten antioksidan kapasitesi yüksek bir bileşendir. Bulunduğu gıdaya sarı-turuncu renk verir. Havuç, ß-karoten yönünden en zengin sebzelerden biridir. Kışın hasat edilen bir havuçta 4,5–8 mg/100 gr kadar ß-karoten bulunabilir. Yazın hasat edilen havuçların karoten değeri daha azdır. 50-60 gram ağırlığındaki bir büyük boy havuç 35-40 kalori enerji verir. Havucun potasyum ve sodyum içeriği oldukça yüksek olmakla beraber fosfor, kalsiyum, magnezyum ile az miktarda demir ve çinko içerir.

Türleri

En yaygın olan türleri Daucus sativus, Daucus carota'dır [kaynak belirtilmeli].

Değişik renklerde havuç türleri.
Daucus carota subsp. maximus

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Iorizzo, Massimo; Senalik, Douglas A.; Ellison, Shelby L.; Grzebelus, Dariusz; Cavagnaro, Pablo F.; Allender, Charlotte; Brunet, Johanne; Spooner, David M.; Van Deynze, Allen; Simon, Philipp W. (2013). "Genetic structure and domestication of carrot (Daucus carota subsp. sativus) (Apiaceae)". American Journal of Botany. 100 (5). ss. 930-938. doi:10.3732/ajb.1300055. PMID 23594914. 
  2. ^ "Havucun Faydaları Nelerdir?". 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot