_ _    _ _____  ___   __                       
 __      _(_) | _(_)___ / ( _ ) / /_   ___ ___  _ __ ___  
 \ \ /\ / / | |/ / | |_ \ / _ \| '_ \ / __/ _ \| '_ ` _ \ 
  \ V  V /| |   <| |___) | (_) | (_) | (_| (_) | | | | | |
   \_/\_/ |_|_|\_\_|____/ \___/ \___(_)___\___/|_| |_| |_|

Müderris

Bu yazımızda son yıllarda pek çok kişinin dikkatini çeken Müderris konusunu derinlemesine inceleyeceğiz. Müderris bilimden siyasete, popüler kültüre kadar farklı alanlarda büyük ilgi ve tartışma yarattı. Bu makale boyunca Müderris'in kökenleri ve evriminden günümüz toplumu üzerindeki etkisine kadar farklı yönlerini inceleyeceğiz. Ayrıca konuyla ilgili uzmanların görüş ve bakış açılarının yanı sıra Müderris ile doğrudan ilgilenenlerin kişisel deneyimlerini de tartışacağız. Bu makale, okuyuculara Müderris hakkında geniş bir anlayış sağlamayı ve bugün çok alakalı olan bu konu üzerinde eleştirel düşünmeyi teşvik etmeyi amaçlamaktadır.

Müderris, Osmanlı Devleti ve Selçuklular'da devlet ve toplum yapısında günümüz üniversite öğretim üyesine karşılık olarak kullanılan bir kavramdır. Medreselerde eğitim veren öğretim üyeliğinin bugünkü tam karşılığı profesörlük ünvanıdır.

Arapçada “ders” masdarından gelen müderris kelimesi, ders veren öğretmen ve ders vermeye yetkili ilim sâhibi kimse mânâsındadır. Târihte, devrin mektep ve medreselerinde eğitim ve öğrenimini tamamlayıp, icâzet (diploma) aldıktan sonra, medreselerde ve câmilerde din ve fen ilimlerini ders vererek öğretenlere müderris adı verilmiş, makâmlarına da müderrislik denilmiştir. Müderris tâbiri daha ziyâde onuncu asırdan sonra yaygınlaşmıştır.

Ali Kuşçu, Molla Gürani ve Akşemseddin Osmanlı'da müderris olarak görev yapmış bulunmakta olan önemli kişilerdir.

Müderrislerin aşama sırası

16. yüzyıla kadar medreseler arasında en yüksek konum Ayasofya Medresesi'nde idi. 60 akçe ücretli müderrisler burada görev yapıyordu. Bunlara altmışlı deniyordu. Sahn-ı Semân medreselerinde 50 akçe ücretli müderrisler çalışıyordu. XVI. yüzyılda Süleymaniye medreseleriyle bu tasnif değişip genişledi. 16. yüzyılında Süleymaniye'nin inşası sırasıyla şu hiyerarşik düzeni oluşturdu: Dar'ulhadis-i Süleymaniye, Süleymaniye, Hamis-i Süleymaniye, Musile-i Süleymaniye, Hareket-i Altmıslı, İbtida-i Altmışlı, Sahn-ı Seman, Musile-i Sahn, Hareket-i Dahil, Ibtida-i Dahil, Hareket-i Haric, Ibtida-i Haric.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2014. 
  2. ^ Cambridge University Press, History of Turkey Vol. 3, The Later Ottoman Empire 1603-1839 (2006), s.216
Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot